Led armaturen installeren in bestaande systemen: zo doe je dat
Uitgebreide uitleg en advies over het installeren van led armaturen in bestaande systemen voor zakelijke omgevingen.


Waarom overstappen op led armaturen in bestaande systemen?
De overstap naar led verlichting is voor veel bedrijven inmiddels een logische stap. Niet alleen vanwege de energiebesparing – die bij vervanging van TL tot wel 89% kan oplopen – maar ook door de langere levensduur, lagere onderhoudsbehoefte en verbeterde lichtkwaliteit. Vooral in kantoren, magazijnen, loodsen en productiehallen biedt deze technologie directe voordelen. Maar de keuze voor het juiste traject bij het installeren van led armaturen in bestaande systemen vraagt wat extra aandacht.
Bij LED Solutions Holland merken we dat facilitair managers en installateurs vaak tegen dezelfde vragen aanlopen: kun je bestaande armaturen simpelweg upgraden met led tubes, of is het slimmer om het hele armatuur te vervangen? Hier adviseren wij altijd om niet te kiezen voor retrofitoplossingen zoals led tubes of led TL buizen. Deze leveren namelijk lang niet altijd de gewenste kwaliteit en passen niet altijd binnen de eisen voor CE-keurmerken. Het vervangen van het gehele armatuur, of het toepassen van een speciaal ontwikkelde ombouwset waarbij alle oude elektronica wordt verwijderd, is een toekomstbestendigere oplossing.
Bedrijven die overstappen merken direct de voordelen, zoals een hoger lichtcomfort en aanzienlijk lagere energiekosten. Voor toepassingen als kantoorverlichting, magazijnverlichting en loodsverlichting maakt dit een groot verschil in bedrijfsvoering en duurzaamheid – zeker als je kiest voor kwalitatief goede nieuwe armaturen.
Retrofit versus complete vervanging: waar moet je op letten?
Veel fabrikanten bieden retrofit-oplossingen aan, zoals led tubes of led TL buizen, die in bestaande armaturen geplaatst kunnen worden. Op het eerste oog lijkt dit een snelle en goedkope oplossing. In de praktijk ervaren wij echter regelmatig problemen. De CE-certificering van het armatuur vervalt als je deze aanpast met een retrofit led tube; bovendien leiden deze oplossingen vaak tot een minder egaal en stabiel lichtbeeld, kortere levensduur en een hoger storingsrisico.
Bij LED Solutions Holland adviseren wij daarom vrijwel altijd om het complete armatuur te vervangen door een moderne led oplossing, of – wanneer behoud van het bestaande armatuur gewenst is – te kiezen voor een ombouwset, zoals de RBLED Easylight ombouwset. Hierbij wordt alle oude elektronica verwijderd en wordt het armatuur volgens de nieuwste normen opnieuw opgebouwd. Hierdoor blijft de betrouwbaarheid en veiligheid van de installatie gewaarborgd, en profiteer je van het volledige voordeel van led verlichting.
Bij retrofit-oplossingen kun je tegen de volgende problemen aanlopen:
- Niet alle bestaande armaturen zijn geschikt voor led tubes
- Onvoorspelbare warmteontwikkeling, wat zorgen geeft over brandveiligheid
- Verlies van CE-markering en dus verzekerbaarheid
- Minder optimale lichtopbrengst en kleurweergave
- Kortere levensduur door combinatie van oude en nieuwe elektronica
Daarom is een volledige vervanging of een professionele ombouw altijd aan te raden. Dit levert uiteindelijk de hoogste energiebesparing, betrouwbaarheid en lichtkwaliteit op. Vergeet niet dat de EIA-regeling sinds 2023 niet meer geldt voor led verlichting, omdat de terugverdientijd nu zo kort is geworden dat deze stimulans niet meer noodzakelijk is.
Stappenplan: zo installeer je nieuwe led armaturen in bestaande systemen
Professioneel installeren van led armaturen in een bestaand systeem vraagt om een gedegen aanpak. Hieronder delen we het beproefde stappenplan dat we bij LED Solutions Holland volgen voor een betrouwbare overstap:
- Inventarisatie van de bestaande situatie: Controleer het huidige lichtplan, de montagepunten, het type bekabeling en de netspanning. Noteer eventuele functionele eisen zoals minimale lichtniveaus per ruimte.
- Keuze van het juiste armatuur: Selecteer armaturen die geschikt zijn voor de toepassing, bijvoorbeeld water- en stofdicht (RBLED Matrix II Tri-Proof) voor productieomgevingen, of een strak inbouwpaneel (RBLED Four Panel) voor op kantoor.
- Demontage van oude lichtbronnen en elektronica: Verwijder alle conventionele lampen, starters, voorschakelapparaten en eventueel de bekabeling die niet meer voldoet.
- Plaatsen en aansluiten van het led armatuur: Monteer het nieuwe armatuur op de bestaande aansluitpunten of rails. Let op correcte aarding en verbinding met de groepenkast, eventueel via bestaande schakelaars of domotica-systemen.
- Testen van de installatie: Na montage controleer je de lichtopbrengst, kleurweergave en een egale spreiding. Test ook de noodverlichting, zoals RBLED RESQ noodverlichting, als deze aanwezig is.
Extra aandachtspunten:
- Voor magazijnen of hoge hallen kun je kiezen voor armaturen met een hoge lichtopbrengst, zoals de RBLED EVO Highbay.
- Gebruik, indien vereist, slimme sensoren om extra energie te besparen, bijvoorbeeld de RBLED Save Sensor.
- Check altijd de IP-waarde van het armatuur, zeker in vochtige of stoffige ruimtes.
Lichttechnische overwegingen: CRI, UGR en lichthoeveelheid
Bij het installeren van led armaturen is lichttechniek minstens zo belangrijk als montage. Een veelgestelde vraag gaat over kleurweergave (CRI), verblindingsfactor (UGR) en de vereiste lichtsterkte (lumen per vierkante meter). Kleurweergave, of Color Rendering Index (CRI), bepaalt hoe natuurgetrouw kleuren worden weergegeven. Voor kantooromgevingen wordt minimaal een CRI van 80 geadviseerd; voor retail-omgevingen of medische toepassingen (zorgverlichting, ziekenhuisverlichting) is een waarde van 90 of hoger wenselijk, zeker voor preciezere kleurherkenning. In spuitcabines of drukkerijen wordt soms zelfs CRI 95 toegepast.
De UGR-waarde (Unified Glare Rating) is vooral belangrijk voor werkplekken: een lagere waarde betekent minder kans op verblinding, wat het werkcomfort verbetert. Voor bijvoorbeeld kantoorverlichting wordt een UGR-waarde lager dan 19 aanbevolen. Dat geldt ook voor onderwijsruimtes (schoolverlichting), terwijl in een magazijn minder strenge eisen gelden, maar goed zicht en veiligheid essentieel blijven (magazijnverlichting).
- Kantoor, onderwijs: CRI ≥ 80, UGR < 19
- Retail, medische omgeving, kleurkritische processen: CRI ≥ 90
- Magazijn, industrie: CRI ≥ 80 is vaak voldoende
Voor grote ruimten zoals bedrijfs- of productieruimtes zijn ook lichtlijnen, zoals de RBLED Focus Linear, een interessante optie vanwege de hoge lichtopbrengst en flexibele montage.
Bekabeling en besturing: hoe integreer je led armaturen slim?
Het is belangrijk om bij de installatie van nieuwe led armaturen rekening te houden met de bestaande bekabelingsstructuur. Soms kan bestaande bekabeling behouden blijven, maar bij een totale vervanging is het verstandig om ook kabels, aansluitdozen en schakelmateriaal op geschiktheid te controleren. Led verlichting is gevoelig voor spanningspieken en -dalingen; storingen in de elektrotechnische infrastructuur kunnen verkorte levensduur of storingen veroorzaken.
Steeds vaker worden armaturen aangesloten op slimme systemen, waarmee je lichtniveaus automatisch afstemt op aanwezigheid of daglicht. Denk aan DALI, KNX of draadloze oplossingen. Het is verstandig om direct led armaturen met geïntegreerde drivers en sensoren te selecteren, óf om te werken met lichtlijnen zoals de RBLED Genius lichtlijn waarin besturing eenvoudig geïntegreerd kan worden. Voor installateurs is hierbij een goede documentatie cruciaal: leg duidelijk vast hoe de bekabeling is opgezet, hoe de groepen zijn verdeeld, en of armaturen in zones geschakeld of gedimd moeten worden.
- Bestaande kabels controleren op isolatiewaarde en dikte
- Nieuwe kabels kiezen indien specifieke aansturing nodig is (bijvoorbeeld DALI-geleid)
- Documenteer wijzigingen in de installatie voor later onderhoud
- Voorzie armaturen tijdig van noodverlichting-mogelijkheden indien geëist door de normen
Veelvoorkomende uitdagingen en hoe je deze voorkomt
Bij het installeren van led armaturen in bestaande systemen lopen we in de praktijk tegen een aantal terugkerende uitdagingen aan. Een belangrijke valkuil is het onderschatten van de rol van oude bekabeling of het niet goed vastleggen van aangepaste schakelingen. Verder worden soms armaturen gekozen die niet optimaal passen bij het gebruik (bijvoorbeeld een armatuur met te weinig lichtopbrengst in een hoge loods), of worden sensoren geïnstalleerd zonder goede afstemming op de lichtbehoefte per zone.
Om deze problemen te voorkomen is een goede voorbereiding essentieel. Maak vooraf een lichtplan en evalueer samen met gebruikers of het nieuwe systeem aan de verwachtingen voldoet qua lichtniveau, comfort en bedieningsgemak. Test na installatie elk armatuur en registreer de instellingen, zeker als gewerkt wordt met slimme besturing. Overweeg in kritische ruimtes de inzet van robuuste armaturen zoals de RBLED ATEX Heavy Linear (voor explosiegevaarlijke omgevingen) of waterdichte uitvoeringen zoals de Matrix II Tri-Proof.
- Plan voldoende tijd voor inventarisatie en tests
- Schakel, waar nodig, een specialist in voor technische beoordeling
- Check bij twijfel altijd de verzekeringseisen voor installatie en CE-keurmerk
- Maak duidelijke afspraken over garantie en onderhoud na de installatie
Wil je weten wat dit betekent voor jouw situatie? Dan is een gesprek met een specialist vaak de logische volgende stap.