Strategieën om de terugverdientijd van LED-verlichting te verkorten

Waarom de terugverdientijd van led verlichting belangrijk is

De overstap naar led verlichting is vooral interessant door de aanzienlijke energiebesparing en de daarmee samenhangende korte terugverdientijd. In commerciële en industriële omgevingen kan dit verschil echt aanzienlijk zijn. Je investeert immers in een oplossing die jarenlang meegaat, weinig onderhoud vergt en direct een lagere energierekening oplevert. Bij LED Solutions Holland merken we dat bedrijven vaak willen weten: hoe snel heb ik mijn investering terugverdiend? De terugverdientijd is dan ook één van de belangrijkste factoren bij de besluitvorming over vervanging of renovatie van bestaande verlichtingssystemen.

Waar je vroeger met tl-verlichting een vaste, vrij hoge energie- en onderhoudskostenpost had, wordt die met led verlichting vrijwel direct enorm verlaagd. In de praktijk zien we besparingen oplopen tot wel 89% op het stroomverbruik, zeker wanneer gedateerde tl-armaturen worden vervangen door moderne led ontwerpen. Bovendien zijn leds veel robuuster: minder defecten, veel langere levensduur en vaak betere lichtkwaliteit. Maar hoe verkort je die terugverdientijd nu maximaal? Dat vraagt om slimme keuzes in planning, uitvoering en techniek. Met een goed doordachte strategie is het mogelijk om de terugverdientijd verder terug te brengen naar slechts enkele jaren of zelfs minder.

Kies altijd voor volledige vervanging in plaats van retrofit

Het lijkt een snelle besparing om simpelweg oude tl-buizen te vervangen door led tubes of led TL buizen. Toch adviseren wij daar altijd van af. De kwaliteit van retrofitoplossingen is vaak lager, de lichtspreiding is niet optimaal en er kunnen problemen ontstaan met het CE-keurmerk doordat de elektronica en veiligheidscomponenten van het oude armatuur blijven zitten. Dit betekent dat je installatie uiteindelijk minder veilig en efficiënt wordt, en de levensduur van de led tubes vaak tegenvalt in vergelijking met een volledig nieuw led armatuur. Ook installateurs merken dat aan bijvoorbeeld frequente storingen of onregelmatige lichtsterktes, zeker in veeleisende omgevingen zoals magazijnen of werkplaatsen.

Bij LED Solutions Holland adviseren we om het volledige armatuur te vervangen of te kiezen voor een speciaal ontwikkelde ombouwset, waarbij alle oude elektronica uit het armatuur wordt verwijderd. Deze aanpak zorgt voor optimale efficiëntie, een veel langere levensduur en aanzienlijk lagere onderhoudskosten in de jaren daarna. In industriële omgevingen zien we dat deze aanpak over de gehele levensduur vrijwel altijd de voordeligste keuze is. Zo'n investering verdient zichzelf extra snel terug, doordat het niet alleen het energieverbruik minimaliseert, maar ook het aantal storingen en interventies beperkt.

• Nieuwe armaturen zijn 100% ontworpen voor led-techniek en bieden een hogere efficiëntie.
• Met ombouwsets ben je verzekerd van veilige en gecertificeerde prestaties.
• Lagere storingskans, dus minder onvoorziene kosten.
• Vaak hogere lichtopbrengst per watt in vergelijking met retrofit.

Optimaliseer lichtsturing en gebruik slimme sensoren

Lichtsturing speelt een grote rol bij het versnellen van de terugverdientijd. Door gebruik te maken van slimme sensoren, zoals bewegings- en daglichtdetectie, kan je het stroomverbruik nog verder verminderen. In ruimtes waar niet continu wordt gewerkt, zoals magazijnen, corridors of opslagzones, loont het om armaturen automatisch in- en uit te schakelen. Met moderne lichtlijnsystemen, bijvoorbeeld het "slimme lichtlijn systeem voor industriële toepassingen", kunnen armaturen volledig automatisch worden aangestuurd. Sensoren registreren aanwezigheid én het omgevingslicht, waardoor verlichting alleen brandt wanneer en waar het nodig is.

We zien vaak dat bedrijven vergeten hoeveel winst er te behalen valt met deze relatief eenvoudige systemen. Naast directe energiebesparing helpt het ook om de levensduur van je armaturen te verlengen, doordat deze minder branduren maken. Dit scheelt weer in onderhoud en vervangingskosten. Door het verlichtingsniveau aan te passen aan de werkelijke behoefte, gaan zowel comfort als productiviteit omhoog. Zeker in logistieke omgevingen of kantoren levert dat behalve een snellere terugverdientijd ook een aangenamere werkplek op. Denk hierbij aan installaties van de led save sensor met daglicht- en bewegingsdetectie, die zich vanzelf aanpast aan wie er aanwezig is en hoeveel licht er van buiten komt.

• Gebruik sensoren in ruimten met wisselende bezetting zoals magazijnen en gangen
• Pas daglichtregeling toe in kantoren en productieomgevingen
• Kies voor dimbare armaturen, zodat je het lichtniveau precies kunt afstemmen

Selecteer armaturen op basis van toepassing en levensduur

De keuze voor het juiste type armatuur heeft een directe invloed op de terugverdientijd. Niet alle led armaturen zijn gelijk: ze verschillen sterk in efficiëntie, bouwkwaliteit en levensverwachting. In omgevingen waar verlichting veel branduren draait – denk aan 24-uurs productiehallen of logistieke centra – is het belangrijk om te investeren in armaturen met een lange levensduur (minimaal 50.000 uur, liefst meer) én een hoge lichtopbrengst per watt. Kies bijvoorbeeld voor een highbay armatuur dat speciaal ontworpen is voor werkplaatsen en hoge magazijnen. Je profiteert dan optimaal van de voordelen van led.

In kantooromgevingen is het juist belangrijk om te letten op comfort, gelijkmatige lichtverdeling en minimale verblinding. Armaturen zoals led panelen voor systeemplafonds zorgen voor een prettige lichtinval zonder flikkering, wat werkprestaties en concentratie kan bevorderen. Voor ruimtes met vocht of stof (denk aan loodsen of de voedingsindustrie) zijn er speciale ‘tri-proof’ of waterdichte armaturen, zoals het matrix II tri-proof armatuur. Zo vermijd je vroegtijdige uitval door omgevingsfactoren en bespaar je op onderhoud én snelle vervanging. De investering in het best passende armatuur betaalt zich altijd uit in een veel kortere terugverdientijd.

• Check de L80/B10 specificaties: goede armaturen behouden minimaal 80% lichtopbrengst tot het einde van de levensduur
• Kies voor betrouwbare merken met aantoonbare testresultaten
• Let op installatiegemak en flexibiliteit, zodat je in de toekomst eenvoudig kunt aanpassen of uitbreiden

Denk aan de nieuwste normen en subsidie-/aftrekregelingen

De regelgeving rond verlichting verandert regelmatig. Tot 2023 kwam led verlichting vaak in aanmerking voor de EIA (Energie Investeringsaftrek). Omdat de terugverdientijd inmiddels zo kort is geworden, geldt deze regeling niet langer voor standaard led projecten. Toch is het slim om naar eventuele lokale of sectorspecifieke subsidies te kijken. In sommige industriële projecten zijn maatwerkregelingen of aanvullende innovatiebudgetten beschikbaar, vooral bij zeer energiezuinige systemen of speciale omstandigheden. Zo kan een geavanceerd systeem dat netten aanstuurt op basis van gebruik nog meeliften op een innovatie- of duurzaamheidsregeling.

Houd daarnaast rekening met de laatste NEN-normen rond lichttechniek, zoals NEN-EN 12464-1 voor werkplekken binnen. Daarmee voldoe je niet alleen aan de wettelijke plicht, maar voorkom je ook dat de verlichting voortijdig moet worden aangepast. Op de langere termijn draagt dit bij aan een verantwoorde investering met een voorspelbare terugverdientijd. Check ook de eisen omtrent noodverlichting: in veel gevallen is het slim om bij de overstap direct noodverlichting mee te nemen, zodat je in één keer aan alles voldoet en geen dubbel werk doet.

• Volg de actuele normering om toekomstige verplichtingen te vermijden
• Check of aanvullende (lokale) subsidies of budgetten inzetbaar zijn
• Combineer reguliere verlichting en noodverlichting voor eenmalige installatie

Projectmatige aanpak: planning, voorbereiding en uitvoering

Een doordachte, projectmatige aanpak zorgt voor het snelst mogelijke resultaat. We zien vaak dat bedrijven die de overstap naar led verlichting goed voorbereiden en uitvoeren, een aanzienlijk kortere terugverdientijd realiseren. Het begint bij een heldere inventarisatie van de bestaande situatie: hoeveel armaturen zijn er, welke typen, hoeveel branduren per jaar? Breng ook de wensen van gebruikers en werkprocessen in kaart. Denk aan het comfort op de werkvloer, productiviteit, veiligheid en toekomstplannen zoals uitbreiding of aanpassing van ruimtes.

Een goede planning maakt het mogelijk om slimme keuzes te maken in faserering en prioritering. Vaak kan een gefaseerde aanpak, waarbij eerst de meest gebruikte of verouderde delen aangepakt worden, zorgen voor ‘snelle winsten’. Ook het combineren van de vervanging van verlichting met andere onderhouds- of renovatiewerkzaamheden werkt kostenreducerend. In de uitvoering is het zinvol te werken met een vaste installateur die ervaring heeft met grootschalige led projecten. Zo voorkom je technische tegenslagen en onnodige vertraging.

• Maak een nauwkeurige inventarisatie van de huidige armaturen (locaties, typen, wattages, uren)
• Betrek gebruikers vroeg bij het traject (comfort, wensen, werkprocessen)
• Plan de werkzaamheden slim, bijvoorbeeld samen met een brandpreventie- of renovatieproject

Blijf kritisch op ROI en bespaar ook op onderhoud

De grootste stroom aan kostenbesparing zit in het lagere verbruik, maar onderschat het effect van lagere onderhoudskosten niet. Led armaturen hoeven veel minder vaak vervangen te worden. Dit betekent minder werkuren voor facilitair personeel of installateurs, minder verstoring van de bedrijfsprocessen en aanzienlijk lagere uitgaven voor materiaal. Zeker op plekken waar de verlichting lastig bereikbaar is – zoals bij loodsverlichting of hoge magazijnstellingen – is die besparing in praktijk nog groter.

Laat je daarom altijd goed adviseren over de juiste armaturen voor jouw toepassing én verwacht onderhoud. Door tijdens de aanschaffase al in te calculeren hoe vaak en hoe eenvoudig onderhoud kan worden uitgevoerd, voorkom je verrassingen achteraf. Hou ook rekening met eventuele uitbreidingswensen of veranderende toepassingen: een flexibel lichtlijnsysteem of modulaire armaturen maken het later aanpassen veel makkelijker en goedkoper. Bij LED Solutions Holland helpen we regelmatig bedrijven om in een vroeg stadium deze overwegingen in kaart te brengen en samen de optimale strategie te bepalen.

• Laat rekening houden met montagehoogte en toegankelijkheid (i.v.m. onderhoud)
• Kies armaturen met lange garantietermijn en bewezen duurzaamheid
• Denk na over toekomstige uitbreiding of aanpassing van zones (modulair systeem)

Wil je weten wat dit betekent voor jouw situatie? Dan is een gesprek met een specialist vaak de logische volgende stap.