Vluchtwegmarkering conform NEN6088: veiligheid voorop

Waarom is vluchtwegmarkering volgens NEN6088 essentieel?

In elke bedrijfsomgeving, van kantoren tot magazijnen en productiehallen, zijn veilige vluchtwegen cruciaal. Bij calamiteiten zoals brand of stroomuitval moet iedereen snel en veilig het pand kunnen verlaten. De Nederlandse norm NEN6088 geeft duidelijke richtlijnen voor vluchtwegmarkering. Deze norm legt vast hoe je met visuele hulpmiddelen, zoals pictogrammen en noodverlichting, de juiste route aangeeft naar een veilige uitgang. Het gaat dus niet alleen om het feit dát er een vluchtweg is, maar ook om de manier waarop je die zichtbaar en begrijpelijk maakt. Bij LED Solutions Holland merken we dat veel bedrijven pas echt serieus naar hun vluchtwegsignalering kijken na een incident of een brandpreventie-audit. Door proactief te zorgen voor een correcte uitvoering, verklein je niet alleen het risico op letsel, maar voldoe je direct aan de wettelijke eisen.

• NEN6088 beschrijft hoe vluchtrouteaanduiding uitgevoerd moet zijn
• Heldere, juiste markering voorkomt verwarring en paniek
• Bij controle door de brandweer of verzekeraar geldt NEN6088 als norm

Specifiek bij grootschalige bedrijfsruimtes zoals loodsen, magazijnen en kantoorpanden is het risico op desoriëntatie groter, zeker als verlichting uitvalt. Goede magazijnverlichting zorgt voor een optimale basis, maar noodverlichting en vluchtwegmarkering, direct volgens de norm uitgevoerd, maken het verschil in een noodsituatie. Je bouwt daarmee aan veiligheid en betrouwbaarheid, voor personeel én bezoekers.

De belangrijkste eisen uit de NEN6088-norm uitgelegd

Wat schrijft de NEN6088 concreet voor? Deze norm regelt onder andere de vormgeving van de vluchtwegmarkering – denk aan kleuren, pictogrammen en formaten – én de positionering ervan. Vluchtwegaanduiding moet goed zichtbaar zijn, ook bij uitval van de netspanning. Volgens de norm zijn groen-witte lichtgevende pictogrammen verplicht. Ook het formaat en de montagehoogte is vastgelegd, zodat uit alle posities langs de vluchtroute het bord duidelijk te zien is. Daarnaast geldt dat de markering altijd verlicht of na-lichtgevend moet zijn, en bepaalde kleuren en pijlen moeten gebruiken volgens de internationaal erkende ISO 7010 symbooltalen.

• Pictogrammen worden standaard op minimaal 2 meter hoogte geplaatst
• Minimale lichtsterkte of luminantiewaarde is vastgelegd; led verlichting voldoet hier uitstekend aan
• Pijlen mogen alleen op de officiële wijze toegepast worden
• De markering moet minimaal 30 meter zichtbaar zijn bij verduistering
• Markering mag niet worden belemmerd door deuren, stellingen of obstakels

Bij LED Solutions Holland adviseren we om bij aanpassingen in gebouwindeling, zoals het plaatsen van nieuwe stellingen in een magazijn of het toevoegen van extra deuren, direct te toetsen of bestaande markering nog voldoet. In de praktijk zien we dat vooral bij renovaties of herindelingen signalering onbedoeld uit beeld raakt. Tijdige controle voorkomt discussies bij inspecties of gevaarlijke situaties bij een incident.

Innovatie: toepassing van led in vluchtwegmarkering

Waar vroeger vooral conventionele lichtbronnen werden gebruikt voor nood- en vluchtwegmarkering, is led verlichting nu standaard geworden. Led vluchtwegarmaturen werken bijzonder energiezuinig, hebben een zeer lange levensduur en zijn vaak onderhoudsarm. Maar het belangrijkste voordeel in deze toepassing is betrouwbaarheid: ook bij stroomuitval blijven de led-lichtbronnen branden, omdat ze vaak zijn uitgerust met een eigen batterijbackup. Hierdoor blijft de markering gegarandeerd zichtbaar. Daarnaast maakt de compacte bouwwijze het mogelijk om armaturen vrijwel onzichtbaar in moderne interieurs te integreren, zonder aan zichtbaarheid in te boeten.

• Led-armaturen geven direct vanaf inschakeling maximale lichtopbrengst
• De helderheid en kleurweergave blijven constant – zelfs na vele jaren
• Dankzij slimme elektronica zijn ze eenvoudig te testen en te monitoren
• Laag energieverbruik draagt bij aan duurzaam gebouwbeheer

We adviseren geen retrofit met led tubes of led TL buizen omdat deze vaak niet betrouwbaar genoeg zijn voor kritische noodverlichtingstoepassingen en problemen met het CE-keurmerk veroorzaken. Kies liever voor een volledige vervanging van het armatuur of voor een ombouwset waarbij de complete elektronica wordt vervangen, zoals de slimme oplossing om T5/T8 te vervangen door led. Hierbij ben je verzekerd van een installatie die volledig voldoet aan de normen voor veiligheid én duurzaamheid in een professionele omgeving.

Aandachtspunten bij de keuze van armaturen voor noodverlichting

De keuze voor het juiste armatuur is essentieel. Let niet alleen op de technische specificaties, maar vooral op de goedkeuring (CE, ENEC enz.), het onderhoudsgemak en de positionering in het gebouw. Belangrijk is dat het gekozen armatuur echt als vluchtwegsignalering is gekeurd en voldoende prestaties biedt volgens NEN6088 en/of EN 1838. In grotere bedrijfshallen kan een extra robuuste of vochtbestendige behuizing noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld bij opslag van chemische goederen of in natte ruimtes. Speciaal voor industriële toepassingen bestaan er armaturen met verhoogde IP-bescherming en robuuste behuizingen.

• Kies armaturen met een betrouwbare batterijcapaciteit (minimaal 1 uur, bij voorkeur 3 uur accuduur)
• Gebruik armaturen waarbij eenvoudig gecontroleerd kan worden of de werking nog gegarandeerd is (testknoppen of automatische testfuncties)
• Voor vochtige of stoffige omgevingen zijn armaturen zoals de noodverlichting voor vochtige of industriële omgevingen aan te bevelen
• Evalueer jaarlijks de prestaties van de markering: vervang tijdig oude of vergeelde pictogrammen

In de praktijk zien we dat veel bedrijven onbedoeld niet voldoen, bijvoorbeeld door pictogrammen die minder goed zichtbaar worden of door armaturen waarvan de batterij niet meer goed functioneert. Preventief onderhoud en regelmatige inspectie zijn daarom geen overbodige luxe.

Wet- en regelgeving: controle en aansprakelijkheid

De verplichting voor vluchtwegmarkering is verankerd in het Bouwbesluit, dat de structurele veiligheid van gebouwen waarborgt. Daarnaast zetten verzekeraars vaak extra eisen bovenop de NEN6088. De brandweer controleert in audits steevast op goed zichtbare en werkende vluchtwegsignalering. Een foutje of verouderde markering kan niet alleen een boete betekenen, maar leidt vooral tot aansprakelijkheidsrisico’s als er bij een calamiteit gewonden vallen vanwege onvoldoende markering. Bovendien is het EIA-voordeel (Energie Investeringsaftrek) sinds 2023 vervallen voor led verlichting vanwege de korte terugverdientijd, maar veiligheid blijft uiteraard een blijvende basisverplichting.

• Volgens het Bouwbesluit is adequate vluchtwegaanduiding voor alle publieksgebouwen verplicht
• Jaarlijkse controle en rapportage is aanbevolen, ook zonder expliciete wettelijke eis
• Handhaving kan via gemeente, brandweerinspectie of verzekeraar plaatsvinden
• Bij herinrichting of verbouwing altijd direct opnieuw beoordelen op zichtlijnen en vluchtwegen

LED Solutions Holland ziet regelmatig dat bedrijven denken met een eenmalige projectaanpak klaar te zijn, terwijl periodieke controle en aanpassing vaak essentieel zijn. Juist bij fusies, uitbreidingen of interne verhuizingen is een second opinion op de vluchtwegmarkering aan te raden.

Praktische tips en veelgemaakte fouten bij vluchtwegmarkering

De praktijk wijst uit dat vluchtwegmarkering vaak te laat of verkeerd wordt aangepast aan veranderende situaties op de werkvloer. Ook zien we markering die (deels) wordt afgedekt door stellingen, reclameborden of andere objecten, waardoor de aanduiding weinig nut meer heeft. Het komt zelfs voor dat verouderde TL-armaturen zonder noodstroom een vals gevoel van veiligheid geven. Of dat pictogrammen door ouderdom nauwelijks nog licht geven. Dit zijn scenario’s die je eenvoudig voorkomt door heldere procedures én een goed onderhoudsplan.

• Loop minimaal jaarlijks – liefst vaker – de volledige vluchtroute na met een kritische blik
• Zorg dat nieuwe medewerkers goed geïnstrueerd worden over de betekenis van markeringen
• Laat altijd een specialist beoordelen of de beoogde armatuurkeuze voldoet aan de norm
• Kijk verder dan de laagste kosten: de investering in goede vluchtwegmarkering betaalt zich bij calamiteiten dubbel en dwars terug

Wil je weten wat dit betekent voor jouw situatie? Dan is een gesprek met een specialist vaak de logische volgende stap.